انقلاب اسلامی با عنایات همه جانبه خداوند متعال و مقاومت همه جانبه در برابر تمام جبهه کفر (مستکبران جهانی به سرکردگی آمریکای جنایتکار) به عنوان یکی از مهم ترین و کم نظیرترین انقلاب های دوران معاصر، توانست به عنوان الگویی موفق، مؤثر و کارآمد برای جهانیان مطرح شود. در واقع ایران اسلامی به جهانیان اثبات کرد می توان با مقاومت و ایستادگی همه جانبه در برابر دشمنی که حتی از لحاظ ظاهری و مادی دارای امکانات، ظرفیت ها و… بیشتر هستند، جنگید و به پیروزی دست یافت.

بنابراین می توان گفت دشمن شناسی یکی از مهم ترین اهداف، سیاست ها و… انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی است که از مقوم های تحقق دفاع نیز محسوب می شود.

در همین راستا حجت‌الاسلام خدابخش عبدلی، استاد حوزه و دانشگاه یادداشتی را پیرامون موضوع نگاه راهبری دشمن شناسی در یادداشت خود می‌نویسد:

نگاه راهبردی در موضوع دشمن‌شناسی

از آنجا که در طول تاریخ، درگیری و خصومت میان دو جبهه حق و باطل وجود داشته و جبهه باطل درصدد استیلا و به غنیمت گرفتن تمامیت خواهانه همه منافع مادی و غیرمادی بوده و حق‌طلبان نیز در جستجو تحقق اهداف تعالی بخش و حریت‌طلبانه خود و نیز جریان یافتن امور مادی و معنوی بر ملاک و مناط تدین و تعهد دینی بوده‌اند. لذا هر یک از طرفین، با روش ها و شیوه‌های گوناگون، به دنبال شکست، حذف یا هضم خصم خود بوده و هستند و این رویارویی و تقابل، تاریخچه‌ای به بلندای عمر بشریت دارد. اگرچه حق‌طلبان، در به کارگیری شیوه‌های تخاصم، محدود و مقید به ضوابط و شرایطی می‌باشند لکن جبهه باطل، برای تحقق اهداف ضدانسانی و ضدانسانیت خود، محدودیتی در کاربست انواع و اقسام متدهای دشمنی و تخاصم نداشته و ندارد. در عصر ما و بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند، افتخارآمیز و الهی اسلامی ایران، ملت، دولت و کشورمان، آماج دشمنی‌ها، خصومت‌ها، خشونت‌ها و تهاجمات، از طرف جبهه کفر و استکبار قرار گرفت که این خصومت مذبوحانه، وحشیانه و استیلاجویانه همچنان ادامه داشته و تصور نمی شود که نقطه انجماد و توقفی داشته باشد. در همین راستا، لازم، ضروری و بدیهی است که با تمام قوا و با لحاظ همه جوانب، به شناسایی صبغه‌های خصومت و استخراج پیچیدگی‌های آنها و ترسیم و تخمین قطعات پازل برنامه‌های تخاصم آنان بپردازیم.

با این نگاه و برای تحقق بخشی از هدف مذکور، برخی از راهبردها، راهکارها و عملیات،که می توانند مورد ملاحظه و دقت نظر واقع شوند در قالب آیتم‌های ذیل بیان می‌گردد:

کشف الگوریتم های مدیریتی دشمنان

شناسایی و کشف الگوریتم‌های مدیریتی دشمن در موضوعات داخلی و بین‌المللی و تشکیل گروه‌های پژوهشی و مطالعه آخرین کتاب‌های نظریه‌پردازی در ساحت‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی، فضایی، مهندسی‌های اجتماعی و ... از مهمترین آیتم‌ها می باشد. تصویرسازی نزدیک به واقع از ذهن مدیران سیاسی دشمن، بررسی و تحلیل سخنان شخصیت‌های مهم فکری و سیاسی دشمن و استخراج عصاره و الگوی فکری آنها، که با چینش آنها کنار یکدیگر، می توان به الگوی فکری و طرح‌های دشمنی‌ورزی‌هایشان نزدیک‌تر شد.

تدوین پیشینه دشمنی‌ها و تحلیل آن

مطالعه رفتار هر یک از کشورهای دشمن در طول ۲۰۰ سال گذشته مخصوصا با استفاده از ابزار هوش مصنوعی، به منظور گمانه‌پردازی و حدس رفتارها و سناریوهای محتمل موردنظر دشمنان، گام مؤثر و آینده‌پژوهانه‌ای در مواجهه علمی با مواضع و رویکردهای جدید دشمنان خواهد بود. بررسی مجموعه کامل دشمنی‌ها علیه کشور در طول قرون گذشته، مطالعه تمامی شیوه‌های حمله به دشمنان و دفاع در برابر آنان در تاریخ این کشور، برای استخراج آورده‌های تمدنی و کاربست آنها، می‌تواند آئینه رمزگشای مسیر حرکت خصمانه آنان در حال و آینده باشد. آسیب شناسی مواجهات با دشمن در حالت های جنگ، صلح، ترک مخاصمه،پیمان های همکاری و ... یکی از سرفصل‌های مهم دشمن‌شناسی است.

تعاملات دشمن با سایر کشورها

تمرکز و مطالعه روی تمامی تعاملات هر یک از کشورهای دشمن با دیگر کشورها مخصوصا کشورهای مورد تعامل با ما و همسایگان جغرافیایی و شرکای راهبردی سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی و کشف الگوی رفتاری آنان در معاهدات بین المللی و پیمان های اقتصادی، نظامی و ... کمک شایانی به شناخت دشمن و کشف فرمول دشمنی‌هایشان می‌کند.

مطالعه عملکرد و تعاملات سفارت‌خانه‌های دشمنان

از جمله موارد مهمی که می‌تواند نشان‌ها و نشانه‌های خوبی را در تکمیل پازل شناخت درست دشمن و کیفیت دشمنی‌شان به ما ارائه کند مطالعه رفتارهای سفارتخانه‌های کشورهای دشمن و استخراج الگوریتم تعاملاتی آنها، مطالعه و کشف الگوریتم عملکردی دشمنان روی عناصر مزدور، طیف‌های فکری و نحله‌های سیاسی مخالف، قومیت‌ها و پیروان مذاهب می‌باشد که در این مورد می‌توان به موارد فراوان و سوژه‌های پرشماری که در طول دهه‌های گذشته در سیبل اهداف دشمن قرار گرفته‌اند نیز تمرکز نموده و الگوی رفتاری دشمن را استخراج کرد.

تعامل دشمنان با اپوزیسیون

مطالعه و کشف الگوریتم تعاملاتی دشمن روی اپوزیسیون، اقشار، صنف‌های مختلف و طبقات اجتماعی و کشف نوع مهندسی اجتماعی آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.

تحلیل همه جانبه رفتار جنگی دشمنان

مطالعه و تحلیل رفتار جنگی دشمنان، مطالعه و تحلیل رفتار مسالمت جویانه یا تنش زدایانه دشمنان، مطالعه و رفتار احتیاط‌آمیز دشمنان، مطالعه و کشف نقاط ترس و گاه‌های عقب‌نشینی واقعی یا استراتژیکی آنان، می‌تواند آمادگی‌های ما را برای واکنش درست، بهنگام و کافی تقویت نموده و در این بازی خصمانه شطرنج‌وار، حرکت مهره درست را از آن ما کند.

اشراف اطلاعاتی به اهداف کوتاه و بلندمدت دشمنان

مطالعه رفتار و کشف اهداف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی دشمن چه به لحاظ مدیریت داخلی کشور خودشان چه به لحاظ مدیریت دشمنان شان، شناسایی آرزوها، شهوات و امیال آنان و هر داده و اطلاعاتی که ما را نسبت به داشته‌ها و نداشته‌ها، خواسته‌ها و نخواسته‌های آنان مسلط و مطلع می‌سازد یکی از اضلاع مهم هندسه شناختی ما نسبت به دشمنان‌مان خواهد بود.

تحلیل تولیدات رسانه‌ای دشمنان

ارتقای سواد رسانه، بررسی و تحلیل دقیق محصولات رسانه ای دیجیتال، در قالب‌ها و ژانرهای مختلف و تطبیق آنها با نظریات و ارتکازات مضمر در نظریه‌پردازی‌ها و رمان‌نگاری‌ها که می‌تواند پرده از بخشی از آنچه در مغزهای متفکر دشمنان می‌گذرد بردارد.

تدوین منشور دشمنی و دشمن‌شناسی با الهام از وحی

دشمن‌شناسی با بهره بردن از کلام وحی و بیانات معصومین علیهم السلام و نیز سیره پیشوایان دینی و احصای نحوه دشمنی‌ها و تاریخ دشمنی‌ها با ایشان و تدوین منشور دشمن شناسی از منظر آیات، روایات و سیره معصومین(ع)، همچنین تدوین منشور دشمنی با الهام از کلام وحی و بر مبنای آیه شریفه 6 فاطر (ان الشیطان لکم عدو فاتخذوه عدوا) از وظایف گردانندگان صحنه مدیریتی تعاملات با دشمنان کشور و انقلاب می‌باشد که به عنوان اسناد کلان مقابله حق علیه باطل و برگ زرینی در تاریخ حکمفرمایی اسلامی و شیعی تلقی خواهد شد. باید همه تعاملات و الگوهای رفتای خرد و کلان، بر اساس اشدا علی الکفار تنظیم و عملیاتی گردد و دشمن‌شناسی و دشمنی‌ورزی صحیح، منتج و علمی به گفتمان مقبول و شایع در اذهان شهروندان و مدیران سیاسی و حکومتی بدل گردد.

تمرکز بر نقطه‌ضعف‌ها و نقظه‌قوت‌ها

از جمله مدخل‌های غیرقابل اغماض برای دشمن در تحقق بخشیدن به برنامه‌های خصمانه‌شان، نقاط ضعف و قوت ما می‌باشد نقطه‌ضعف‌ها و نقطه‌قوت‌هایی که مورد توجه دشمن می‌تواند باشد باید برنامه‌ریزی مناسب راهبردی و طولانی‌مدت روی آنها صورت پذیرد تا سنگرهای قوت‌مان به راحتی فتح نشود و سنگرهای ضعف‌مان، به آسانی در دسترس اطلاعاتی دشمن قرار نگیرد و در فرصت مقتضی خود، مورد التفات و تقویت قرار گیرد.

بخش دیگر کار، در استخراج نقاط ضعف و قوت دشمن و برنامه‌ریزی مناسب راهبردی و طولانی‌مدت روی آنها می‌باشد.

سخن آخر

تغییر فاز از تدافعی به تهاجمی و به کارگیری منابع انسانی مناسب تاکتیک جدید و مسأله‌سازی برای دشمن، از مهمترین موضوعات است.
به نظر می رسد بایستی اقدامات فزاینده‌ای در مجامع اکادمیک و حوزوی با کارویژه دشمن‌شناسی صورت گیرد و تمامی کشورهایی که در جبهه های گوناگون، کشور و ملت‌مان را مورد تهاجم ظالمانه، استثمارگرایانه و استکباری قرار داده‌اند به صورت تخصصی و انفرادی در مرکز توجه و بررسی قرار گیرند و همه متاع علمی موجود، اعم از سرمایه‌های نگاشته و تؤلیفی و سرمایه‌های تاریخ شفاهی مورد بهره‌برداری واقع شوند و تنها به وجود برخی دپارتمان‌ها در وزارت خارجه اکتفا نشود و به پهنای ابر آموزش دانشگاهی و حوزوی کشور، موضوع دشمن‌شناسی و دشمنی با آنان در دستورکار مجامع علمی قرار گیرد، چرا که بخش بزرگی از توان کشور، ملت و دولت، در طول سالیان، دهه ها و سده‌های گذشته، مصروف مقابله با این خصومت‌ورزی‌ها شده و منابع عظیم انسانی، مادی و معنوی کشور بزرگ و متمدن ایران را متوجه و مصروف خود ساخته است که با ایجاد پیش‌شناخت‌های علمی و اقتباس‌شده از سلسله وقایع، می‌توان از میزان این هزینه‌ها، به نحو قابل توجهی کاست.

در پایان و به عنوان یک نمونه زنده و نیازمند توجه و کار راهبردی و البته بدون درنگ، موضوع سوریه می‌باشد که به صورت غیرمترقبه‌ای، کشوری که در کمربند محور مقاومت قرار داشت و از ارکان مهم گردونه مقاومت در منطقه در مقابل تجاوزگری‌های و توحش‌های رژیم پلید صهیونی بود و به یکباره و ظاهرا در یک روند خیلی سریع، صبغه مقاومتی خود را از دست داد و چه بسا ظرفیتی برای پوشش و همراهی با اهداف توسعه‌طلبانه اسرائیل غاصب گردد. با توجه به آنچه که در این مجال پرداخته شد هم به لحاظ پیشینه عملکردی، هم به لحاظ ترسیم آینده‌پژوهانه و برای تصویر و ترسیم سناریوهای تقابل و شکست فتح ظاهری جبهه استکبار، باید دید چه میزان عملکرد منطقی و علمی و بایسته‌ای صورت گرفته است و چه اقدامات و راهبردهایی باید در اکنون و آینده نزدیک این کشور مدنظر قرار گیرد. اینکه در صورت هماهنگی کامل‌تر و شایسته‌تر میدان و دیپلماسی، آیا احتمال حصول نتایج مطلوب، وجود داشت؟!به نظر می‌رسد به همان قوت و قدرت همراه با تدبیری که در عرصه میدان، اقدامات شایسته و قابل تمجید در طول سالیان گذشته صورت گرفته است بایستی همراهی جانانه دیپلماتیک نیز ثمره شیرین خود را در یک همگرایی کامل و تام با میدان به ظهور و بروز رساند!

با آرزوی فتح و پیروزی حق علیه باطل و سربلندی و ظفرمندی جبهه مقاومت و کشور عزیزمان در مقابل همه دشمنان!